Simulidae là loại côn trùng hai cánh thuộc bộ phụ Nematocera với những đặc tính của muỗi, có râu trên 3 đốt. Trong họ này có giống Simulium liên quan nhiều đến y học.
Hình thể: Con trưởng thành có hình thể giống với ruồi, thân dài 2 – 5 mm, màu sẫm hoặc đen, có thể phớt vàng, lưng gù, cánh rộng, râu ngắn nhưng có nhiều đốt. Con đực có hai mắt gần nhau, con cái hai mắt xa nhau. Ấu trùng hình ống. Nhộng nằm trong kén.
Chu kỳ: Simulidae đẻ trứng thành từng đám ở mặt nước, dưới những lá chìm trong nước. Trứng có hình dạng gần như một hình tam giác. Sau 2-7 ngày, trứng nở thành ấu trùng. Ấu trùng thường ở nơi nước chảy mạnh và nhiều oxy. ở khí hậu nhiệt đối, sau 2-4 tuần, ấu trùng trở thành nhộng. Ở khí hậu lạnh, ấu trùng có thể ngủ đống. Nhộng ở trong kén 2-10 ngày, ra khởi kén và thành con trưởng thành.
Simulidae bay rất khỏe và có thể bay xa trên 50 km, độ hoạt động có thể rất cao (trên 1.500 m).
Chỉ con cối mối hút máu và thường hút máu vào ban ngày, trước khi đẻ. Đa số các loài Simulium hút máu thú vật, chỉ một số ít hút máu người.
Simulidae phân bổ ở khắp nơi trên thế giới, cả xứ nóng và xứ lạnh. Ở Việt Nam, cũng có Simulidae (nhưng thường gọi là ruồi vàng) nhất là ở những vùng cao nguyên. Họ Simulidae chỉ có 3 giống ưa hút máu người, đó là Simulium, Prosimulium và Austrosimulium.
Vai trò trong y học :
+ Tác hại gây độc: Khi hút máu, Simulium tiết ra độc tố có thể gây tê liệt hoặc chết gia súc và người, nhất là trẻ em.
+ Truyền bệnh: Simulium truuyền bệnh giun chỉ Onchocerca volưulus, có thể gây biến chứng mù loà. Bệnh thường hay gặp ở châu Phi.
Dĩn, dãn (Chỉronomidae)
Chironomidae (thường có tên gọi là dĩn hay dãn) rất giống muỗi nhưng nhở hơn, có vòi ngắn và không có vẩv.
Dĩn dài chừng 1,5 mm có phần ngực rất ngắn, râu dài và có nhiều đốt. Ấu
trùng hình sâu, thường sống ở dưới nước hoặc ở gở mục.
Dĩn có thể sống thành từng đàn ở bò sống, bò suối hoặc ở các nơi chứa nước. Trứng nở thành ấu trùng, sau khi thay vở 3 lần thành con quăng rồi thành dĩn trưởng thành.
Chỉ có dĩn cái mói hút máu, nó có thể hút máu người hoặc muỗi, đặc biệt là những loài muỗi thuộc giống Anopheles.
Dĩn đốt mởi bất kỳ lúc nào trong ngày và đêm. Do vòi ngắn, dln không đốt được qua quần áo mà thường chỉ đốt vào những vùng da hở. Dĩn có thể dễ dàng chui qua màn ngủ do có kích thước nhở.
Ở Việt Nam, những vùng nông thôn đồng băng có nhiều ao và nhiều cây ăn quả thường có nhiều dĩn.
Hình thể: Con trưởng thành có hình thể giống với ruồi, thân dài 2 – 5 mm, màu sẫm hoặc đen, có thể phớt vàng, lưng gù, cánh rộng, râu ngắn nhưng có nhiều đốt. Con đực có hai mắt gần nhau, con cái hai mắt xa nhau. Ấu trùng hình ống. Nhộng nằm trong kén.
Chu kỳ: Simulidae đẻ trứng thành từng đám ở mặt nước, dưới những lá chìm trong nước. Trứng có hình dạng gần như một hình tam giác. Sau 2-7 ngày, trứng nở thành ấu trùng. Ấu trùng thường ở nơi nước chảy mạnh và nhiều oxy. ở khí hậu nhiệt đối, sau 2-4 tuần, ấu trùng trở thành nhộng. Ở khí hậu lạnh, ấu trùng có thể ngủ đống. Nhộng ở trong kén 2-10 ngày, ra khởi kén và thành con trưởng thành.
Simulidae bay rất khỏe và có thể bay xa trên 50 km, độ hoạt động có thể rất cao (trên 1.500 m).
Chỉ con cối mối hút máu và thường hút máu vào ban ngày, trước khi đẻ. Đa số các loài Simulium hút máu thú vật, chỉ một số ít hút máu người.
Simulidae phân bổ ở khắp nơi trên thế giới, cả xứ nóng và xứ lạnh. Ở Việt Nam, cũng có Simulidae (nhưng thường gọi là ruồi vàng) nhất là ở những vùng cao nguyên. Họ Simulidae chỉ có 3 giống ưa hút máu người, đó là Simulium, Prosimulium và Austrosimulium.
Vai trò trong y học :
+ Tác hại gây độc: Khi hút máu, Simulium tiết ra độc tố có thể gây tê liệt hoặc chết gia súc và người, nhất là trẻ em.
+ Truyền bệnh: Simulium truuyền bệnh giun chỉ Onchocerca volưulus, có thể gây biến chứng mù loà. Bệnh thường hay gặp ở châu Phi.
Dĩn, dãn (Chỉronomidae)
Chironomidae (thường có tên gọi là dĩn hay dãn) rất giống muỗi nhưng nhở hơn, có vòi ngắn và không có vẩv.
Dĩn dài chừng 1,5 mm có phần ngực rất ngắn, râu dài và có nhiều đốt. Ấu
trùng hình sâu, thường sống ở dưới nước hoặc ở gở mục.
Dĩn có thể sống thành từng đàn ở bò sống, bò suối hoặc ở các nơi chứa nước. Trứng nở thành ấu trùng, sau khi thay vở 3 lần thành con quăng rồi thành dĩn trưởng thành.
Chỉ có dĩn cái mói hút máu, nó có thể hút máu người hoặc muỗi, đặc biệt là những loài muỗi thuộc giống Anopheles.
Dĩn đốt mởi bất kỳ lúc nào trong ngày và đêm. Do vòi ngắn, dln không đốt được qua quần áo mà thường chỉ đốt vào những vùng da hở. Dĩn có thể dễ dàng chui qua màn ngủ do có kích thước nhở.
Ở Việt Nam, những vùng nông thôn đồng băng có nhiều ao và nhiều cây ăn quả thường có nhiều dĩn.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét